Milliyet.com.tr/ÖZEL Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan perşembe günü yılın üçüncü enflasyon raporunu açıkladı. Karahan enflasyon iddialarında bir değişiklik yapılmadığını belirtirken, kira fiyatlarıyla ilgili dikkat çeken bir açıklamada bulundu.
TCMB Başkanı Karahan, “Hizmet alt kalemleri ortasında kira enflasyonu yüksek ataleti ile ön plana çıkıyor. Kira yıllık enflasyonu tüketici fiyatları ana kümeleri ortasında hala yüksek seyri ile dikkat çekiyor. Öncü göstergeler bir müddettir istikametini aşağı çevirdi. İnternetteki ilan fiyatları, konut kredisi değerleme raporu göstergelerimiz uzun müddettir azalış eğiliminde. Perakende ödeme sistemi bilgilerinden elde edilen yeni kira artış oranları TÜFE’deki mevcut kira artış oranının altında yer almakta. Bu durum kira enflasyonunun azalacağını ima ediyor” tabirlerini kullandı.
Peki ilerleyen süreçte kira enflasyonunda düşüş olacak mı? Büyükşehirlerde kiralık fiyatlar ne durumda? Şu anda yeni kiralama yapmak avantajlı mı?
‘MAL SAHİPLERİ YÜKSEK FİYAT BELİRLİYORDU’
Konuyla ilgili tüm merak edilenleri milliet.com.tr’ye açıklayan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu sözleri kullandı: “Kira enflasyonunda düşüşün asıl nedeninin mevsimsel tesirler olduğunu söyleyebiliriz. Kiralama ile ilgili fiyatlamalar da bilhassa yüzde 25 sınırlaması nedeniyle önden yapılıyordu. Mal sahipleri nispeten fiyatları yüksek belirliyordu.
Asgari fiyata bir artırım yapılmamış olması, gayrimenkul tarafında kira fiyatlarındaki bu süreci biraz daha yavaşlattı. Ben bu yavaşlamanın uzun soluklu olacağını varsayım etmiyorum.
Temmuz- ağustos üzere, eylülün birinci haftalarında kira fiyatları enflasyonun altında kalsa artışlar enflasyon oranını yakalayacak üzere gözüküyor.
FİYATLAR DÜŞECEK Mİ?
Yıllık kira enflasyonunda düşüşler nispeten bu periyot içerisinde geçen yılın birebir periyoduna nazaran enflasyonun gerisinde. Bu birebir biçimde korunur mu? Bunu çok kestirim etmiyoruz. Piyasada çok kâfi bir kiralık konut arzımız yok.
‘İSTANBUL’DA KİRA ARTIŞLARI FARKLILIK GÖSTERİYOR’
İller çerçevesinde bunu genellemek mümkün değil. İstanbul’da Kadıköy’de, Beykoz’da, Çatalca’da kira fiyatları enflasyonun üzerinde artarken, Esenyurt’ta, Başakşehir’de, Gaziosmanpaşa’da enflasyonun yarısında kaldı.
Ankara’da Çubuk, Beypazarı’nda, Polatlı’da son 1 yılda yüzde 100’e yakın kiralar artarken, Etimesgut, Altındağ, Sincan’da artışlar enflasyonun altında kaldı.
İzmir’de Bergama’da, Ödemiş’te, Kemalpaşa’da fiyatlar enflasyonun üzerinde artarken, Karaburun’da, Dikili’de, Foça’da kira artışları hudutlu kaldı.
Piyasada kısa periyot kiralama yasasının kimi bölgelerde tesiri oldu. Kısa periyotlu kiralama müsaade evrakı alamayan konutlar piyasaya kiralık olarak çıkmaya başladı. Yabancıya kiralamalar azaldı.
Geçen yıl temmuz ayından neredeyse yıl sonuna kadar kira fiyatları değişmedi. O sırada enflasyon artmıştı fakat kentlerimizde evlenme döneminin başlamasıyla birlikte, mart devrinden itibaren kiralar üst taraflı çıkmaya başladı. İstanbul’da nisan ayında ortalama 190-200 TL olan kira bedelleri şu anda 230 TL düzeylerinde. Eylül, ekim aylarında fiyatların üst taraflı değişeceğini düşünüyorum.
İstanbul’da kiralar son 1 yılda yaklaşık yüzde 40-45 civarında arttı. Birebir periyotta enflasyonun altında kaldı. Geçen sene ağustos ayında mesken kiralayan bir kişi şu an TÜFE’ye nazaran artırım yaptığında o bölgede en yüksek kira ödeyen kişi olabilir. Onun altında kiralık daire bulunabiliyor.
KİRALAR EN AZ NEREDE ARTTI?
Antalya’da, Muğla’da kira artışları son 1 yılda yüzde 25 düzeylerinde kaldı. Mersin’de yüzde 40 düzeylerinde kaldı. İstanbul’da yüzde 40 düzeylerinde kaldı. Sinop’ta yüzde 60 düzeylerinde, Samsun’da yüzde 55 düzeylerinde, Trabzon’da yüzde 50 düzeylerinde arttı.
EN FAZLA ARTIŞ YAŞANAN İLLER!
Siirt’te son 1 yılda yüzde 150, Van’da yüzde 100, Bitlis’te yüzde 100, Erzurum’da yüzde 100’ün üzerinde kira artışları oldu. Bingöl’de yüzde 150 düzeylerinde. Bunun nedeni olarak Doğu ve Güney Doğu vilayetlerimizde kiranın tesiri biraz daha geriden geliyor.
‘İSTANBUL’DA ORTALAMA 25 BİN TL’
İstanbul’da kira fiyatları ortalama 25 bin TL düzeylerinde diyebiliriz. Ankara’da ortalama 20 bin TL düzeylerinde, İzmir’de ortalama 23 bin TL düzeylerinde, Adana’da 15 bin TL düzeyinde, Balıkesir’de ortalama kira fiyatı 18 bin TL düzeyinde.”