Veganlık son yıllarda Türkiye’de ve dünyada giderek yaygınlaşıyor. Bu tercihde ferdi ve toplumsal tesirlerin yanı sıra yarasa tüketimiyle ilişkilendirilen koronavirüs pandemisinin de tesiri giderek büyüyor… Pekala hayvanlardan kaynaklanan bu büyük salgınla kaosa sürüklenen dünyada et yemek yasaklansaydı nasıl bir hayatımız olurdu? Muharrir Mehmet Mollaosmanoğlu, distopik romanı “Veganlar”da et yemenin cezalandırıldığı çevreci fakat yasakçı bir sistemi odağına alıyor.
– Et ve hayvan eserleri tüketiminin yasak olduğu bir gelecekte geçiyor romanınız. Bu türlü bir atmosfere ihtimal veriyor musunuz?
Neden et yiyoruz, niye etin tadını çok lezzetli buluyoruz? Bu sorudan başlamak lazım… Cevabı kolay aslında; kabuller ve alışkanlık. Bu işin logaritmasına bakacak olursak, özgür iradeyle algılama biçimi kabullerle algılama biçiminden farklıdır. Kabuller, manipülasyonların atasıdır. İnsan faktörünün olduğu yerde istikrar olmaz, hasebiyle orada da istismar edilecek o denli çok faktör ortaya çıkacak ki asla hayal edildiği üzere bir gelecek olmayacak, tıpkı romanımdaki üzere. Bana nazaran bütün meselelerin kaynağı insanın kendisidir.
– Kitabı okuyan birinin et yemekten vazgeçebileceğini düşünüyor musunuz?
Hayır, ne yaparsanız yapın et tüketiminin önüne geçemezsiniz. Sigarayı kapalı yerlerde yasakladılar, paketlerin üzerine insan psikolojini alt üst edecek fotoğraflar koyar oldular, hiçbir şey olmadı. A.Bazterrica’nın “Leziz Kadavralar” ve Joseph D’Lacey’nin “Et” isimli romanlarında gelecek dünyasında farklı salgınlar ve hastalıklar sonucunda hayvanların yenmeyecek duruma gelmesinin peşinden et elde etmek için insan çiftlikleri kurulur ve orada üretilen etlik beşerler kesilip eser hâline getirilmeye başlanır. Bu iki kitabı okuyup empati yapan olmuş mudur, bunun sonucunda et yemekten vazgeçmiş midir sanki? İnsan etrafında ne varsa ona dönüşür, varoluşsal özelliğini kaybetmeyenler yani uymayanlardır gerçek beşerler. “Veganlar”ın alt başlığı da bu zati, “Her insan eşsiz doğar, doğduğu yere emsal sonra. Benzemeyenlerdir dünyayı değiştirecek olanlar.”
‘Sığınmacı problemine farklı bir bakış’
– “Veganlar” 13. romanınız, çoklukla gizem-gerilim romanları yazan biri olarak 13 sayısının uğursuzluğuna inanır mısınız? Bir de 14. roman var mı ufukta?
Batıl inançlarım yok lakin “Veganlar”da buna inanmam için bir sürü sebep oluştu. Yazıldıktan sonra iki sene resmen ortalıkta süründü. Üç yıl boyunca (bir yılı yazma-iki yılı bekleme) hayatımın merkezinde olan “Veganlar”ın neredeyse lanetli olduğuna inanacaktım ki İnkılap Yayınları’yla çok süratli bir görüşme sonucu beklemediğim kadar çabuk bir müddette baskıya girmiş oldu. Üzerinde çalıştığım bir roman var. Geçen yıl haziranda bu romanın ön çalışması için Güney Afrika Cumhuriyeti ve Madagaskar’a gitmiştim, bilhassa Madagaskar’da geçirdiğim günlerden sonra toplumsal hayatın ve coğrafyanın aklımdaki husus için tam isabet olduğunu gördüm. “Ölümcül Baobab” isimli bu yapıtımda Türkiye’deki sığınmacı problemini hiç kimsenin üzerinde durmadığı farklı bir boyutta ele aldım ve “Veganlar”dan evvelki yapıtlarımda olduğu üzere bir seyahat/gerilim romanı kurguladım.